CSRD en rapportage

CSRD is breed en omvat bijna 50.000 bedrijven die actief zijn in de Europese Unie. De impact van de richtlijn gaat echter verder dan alleen de bedrijven met expliciete rapportageverplichtingen. De volgende partijen kunnen ook worden beïnvloed:
• Waardeketenpartners: Bedrijven die onder de CSRD vallen, moeten informatie over hun waardeketens verstrekken. Hierdoor kunnen zelfs bedrijven die niet verplicht zijn te rapporteren onder de CSRD, gevraagd worden om duurzaamheidsgerelateerde gegevens te verstrekken aan hun klanten of leveranciers die wel onder de richtlijn vallen.
• Investeerders en kredietverstrekkers: Financiële belanghebbenden kunnen CSRD-conforme informatie opvragen bij bedrijven om aan hun eigen rapportage- of due diligence-verplichtingen te voldoen.
• Dochterondernemingen: Dochterondernemingen van in de EU gevestigde bedrijven met CSRD-rapportageverplichtingen moeten mogelijk relevante gegevens verstrekken aan hun moederbedrijven, ongeacht hun eigen directe rapportagestatus.
• Bedrijven met hoofdkantoor buiten de EU: Zelfs als het moederbedrijf geen schuld- of aandeleneffecten heeft genoteerd op een gereglementeerde EU-markt, is geconsolideerde wereldwijde rapportage vereist vanaf boekjaar 2028 (rapportage in 2029) als een of meer van zijn EU-filialen of entiteiten en zijn geconsolideerde netto-omzet in de EU aan bepaalde criteria voldoen.

De CSRD introduceert een gefaseerde aanpak van rapportageverplichtingen, met verschillende deadlines afhankelijk van de specifieke omstandigheden van een bedrijf:
• Bedrijven die onder de huidige NFRD-vereisten vallen plus 'emittenten' die a) voldoen aan de definitie van een grote onderneming en b) meer dan 500 werknemers hebben: rapportage is vereist voor boekjaren die beginnen op of na 1 januari 2024.
• Alle andere 'grote ondernemingen' en 'grote groepen' binnen het toepassingsgebied van de CSRD: rapportage is vereist voor boekjaren die beginnen op of na 1 januari 2025.
• Beursgenoteerde kleine en middelgrote ondernemingen (KMO's): rapportage is vereist voor boekjaren die beginnen op of na 1 januari 2026, met een optioneel uitstel van twee jaar voor de eerste toepassing.
• Bepaalde kleine en niet-complexe instellingen en captive verzekeringsondernemingen zoals gedefinieerd door EU-regelgeving: rapportage is vereist voor boekjaren die beginnen op of na 1 januari 2026.
• Wereldwijde geconsolideerde rapportage voor bedrijven die niet in de EU zijn gevestigd: rapportage is vereist voor boekjaren die beginnen

Dit hangt af van of de organisatie al dan niet een duurzaamheidsteam heeft. Zo ja, dan nemen zij vaak het initiatief en betrekken zij verschillende andere belanghebbenden binnen de organisatie bij het proces. De DMA kan ook worden geleid door de financiële of juridische afdelingen.
Hoe vaak moet de dubbele materialiteitsbeoordeling worden bijgewerkt?
De ESRS-standaarden vereisen dat de DMA bij elke rapportagecyclus wordt herzien/bijgewerkt. We raden aan om uitgebreider materialiteitsonderzoek uit te voeren in lijn met de bedrijfsstrategiecyclus, bijvoorbeeld elke vijf jaar.
Hoe voer ik mijn dubbele materialiteitsbeoordeling uit?
Dubbele materialiteit betekent dat een organisatie vanuit twee perspectieven wordt bekeken: impact op de organisatie (financiële materialiteit) en de impact van de organisatie (impactmaterialiteit). Om deze te beoordelen, is het belangrijk om zowel actuele als potentiële impacts, risico's en kansen (IRO's) te evalueren - evenals negatieve en positieve IRO's - op korte, middellange en lange termijn. Het bepalen van grenzen is ook een belangrijk proces, omdat het cruciaal is om aan te geven waar in de waardeketen de impact of financiële materialiteit optreedt, uitgesplitst naar onderwerp, subonderwerp en sub-subonderwerp.
Vanuit procesperspectief is het cruciaal om gegevenssporen, processen en bronnen te documenteren bij het identificeren en openbaar maken van de materiële IRO's die in het DMA-proces zijn geïdentificeerd. Dit helpt om het nalevingsrisico en mogelijke uitdagingen in de latere rapportagefase te minimaliseren. Hiervoor is het belangrijk om bij te houden hoe IRO's worden beoordeelt, wie erbij betrokken is en welke processen en tools worden gebruikt. Bijvoorbeeld scoringstools, webscraping, interviews, workshops en peer benchmarking zijn allemaal geldige mechanismen om impacts en niveaus van risico en kans te evalueren.

De CSRD vereist dat bedrijven hun duurzaamheidsstrategie, bijbehorende doelstellingen, implementatiebeleid en methoden voor het monitoren van de voortgang openbaar maken. Deze informatie wordt een verplicht onderdeel van het jaarverslag van een organisatie onder de nieuwe European Sustainability Reporting Standards (ESRS). Bedrijven zullen verplicht zijn deze gegevens te presenteren in een gestructureerd, getagd, elektronisch formaat (XBRL), vergezeld van een assuranceverklaring van een externe auditor. Deze vereisten hebben tot doel ESG-informatie op hetzelfde niveau te brengen als financiële rapportage, waardoor de kwaliteit, betrouwbaarheid, transparantie en vergelijkbaarheid tussen organisaties worden verbeterd.