Wat zijn Scope 3 broeikasgasemissies? 

“Het begrip Scope 3-emissies is cruciaal voor elk bedrijf dat echt werk wil maken van het verminderen van zijn ecologische voetafdruk.” 
Voor veel Europese bedrijven wordt het nauwkeurig meten van broeikasgasemissies (BKG) binnenkort wettelijk verplicht volgens de EU Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD). 
Bovendien worden effectieve strategieën voor emissiereductie steeds belangrijker om concurrerend te blijven in een markt waar klanten en ketenpartners transparantie en milieubewust handelen verwachten. 
Om duurzaamheidsambities van uw organisatie te ondersteunen, is het essentieel om inzicht te krijgen in de bronnen van uw broeikasgasemissies. 

In het vorige artikel bespraken we Scope 1- en Scope 2-emissies volgens het GHG Protocol. 
In dit artikel zoomen we in op de uitdagingen en voordelen bij het meten en rapporteren van Scope 3-emissies, met beste praktijken voor de berekening ervan. 

Wat is het verschil tussen Scope 1-, 2- en 3-emissies? 

Scope 1 en 2 hebben betrekking op emissies van bronnen die eigendom zijn van, of gecontroleerd worden door uw bedrijf. Scope 3 beslaat alle indirecte emissies die ontstaan in de waardeketen van het bedrijf, maar waar het geen directe controle over heeft. Scope 3 omvat 15 verschillende categorieën, inclusief upstream- en downstream-emissies. 
Dit kan bijvoorbeeld gaan om activiteiten van leveranciers, het gebruik van producten door klanten en woon-werkverkeer van werknemers. Dit type emissies vormt vaak het grootste deel van de ecologische voetafdruk van bedrijven, met ongeveer driekwart van de totale bedrijfsemissies. 

Moet u uw Scope 3-emissies rapporteren? 

Volgens de CSRD hoeven bedrijven die in 2026 verplicht zijn Scope 1- en Scope 2-emissies te rapporteren, dit pas in 2027 te doen voor Scope 3-emissies. Tot 2029 mogen ze alleen beperkte zekerheid bieden over hun rapportage. 
Daarna moet een redelijke mate van zekerheid worden geboden voor alle scopes. Deze ruime deadline weerspiegelt de complexiteit van het meten van Scope 3-emissies. Hoewel dit veel inspanning vergt, is begrip van uw Scope 3-emissies fundamenteel voor bedrijven die serieus werk willen maken van het verkleinen van hun milieu-impact. 

Scope 3-emissies in kaart brengen: waar te beginnen? 

Het opstellen van een koolstofinventaris die uw bedrijfsemissies gedetailleerd analyseert, is een cruciale eerste stap bij het effectief beheren van Scope 3. 
Dit begint met het vastleggen van een basismeting – een referentiejaar waarmee toekomstige emissiereducties worden vergeleken. 
Dit basisjaar moet zorgvuldig worden gekozen om representatief te zijn voor de normale bedrijfsvoering. De gegevens moeten betrouwbaar zijn en bij significante veranderingen, zoals fusies, kan het nodig zijn het basisjaar opnieuw te berekenen. 

Zodra dit basisjaar is vastgesteld, worden emissiefactoren gebruikt om de hoeveelheid SE-gassen te berekenen. Een emissiefactor geeft aan hoeveel broeikasgassen vrijkomen per eenheid activiteit, bijvoorbeeld per liter brandstof of per geproduceerd artikel. 
Het correct toepassen van emissiefactoren is essentieel voor de nauwkeurigheid van uw koolstofinventaris. 

Emissiefactoren gebruiken om uw ecologische voetafdruk te berekenen 

Voor het berekenen van uw Scope 3-emissies zijn verschillende methoden beschikbaar, elk met hun eigen voor- en nadelen. 

Uitgaven-gebaseerde methode 

Deze methode vermenigvuldigt de gemaakte uitgaven aan goederen of diensten met een gemiddelde emissiefactor per type uitgave. Deze aanpak is eenvoudig en gemakkelijk toepasbaar, maar mist precisie en is minder geschikt voor bedrijven die zeer nauwkeurige data willen leveren. Het is vooral nuttig bij categorieën zonder gedetailleerde data of voor bedrijven die net beginnen met rapporteren. 

Gemiddelde-gebaseerde methode 

Deze methode is nauwkeuriger, omdat ze fysieke hoeveelheden van goederen of diensten vermenigvuldigt met een specifieke emissiefactor. Hoe gedetailleerder uw data, hoe preciezer deze methode wordt. Bijvoorbeeld: in plaats van een generieke emissiefactor voor meubels, kunt u de gemiddelde emissies per materiaal – hout, metaal, plastic – afzonderlijk berekenen. 

Leveranciersspecifieke methode 

De meest accurate aanpak is het gebruik van leveranciersspecifieke data voor zowel hoeveelheden als emissies van hun producten. Deze methode levert de beste resultaten, maar vergt dat leveranciers de juiste gegevens aanleveren, wat nauwe samenwerking vereist. Gezien de uitdagingen bij het verzamelen van nauwkeurige data over de hele waardeketen kunnen bedrijven ook een hybride methode toepassen, die leveranciersdata combineert met andere methoden om ontbrekende gegevens aan te vullen. 

Welke tools zijn beschikbaar om het rapporteren van Scope 3-emissies te vereenvoudigen? 

Door de complexiteit van het meten en monitoren van Scope 3-emissies schakelen veel bedrijven over op carbon management- en accountingplatforms om het proces te stroomlijnen. 

Een geïntegreerd platform biedt een geconsolideerd overzicht van uw broeikasgasemissies vanuit verschillende bronnen over Scopes 1, 2 en 3 – inclusief emissies die met uiteenlopende methodologieën zijn berekend. Dergelijke platforms vereenvoudigen het rapportageproces en helpen de impact van uw organisatie over tijd effectief te volgen. 

Belangrijke factoren bij het kiezen van een platform zijn schaalbaarheid en gebruiksgemak, vooral met betrekking tot dataintegratie, plus de beschikbare ondersteuning en opleiding om medewerkers en stakeholders bij te scholen. Sommige platforms bieden ook compliance-ondersteuning, zodat uw data voldoet aan vereisten van regelgeving en standaarden zoals de CSRD, GHG-protocol en SFDR. 

De voordelen van een uitgebreide emissierapportage 

Scope 3-rapportage gaat verder dan enkel het voldoen aan wet- en regelgeving. Het gaat om het bouwen aan een duurzamere en veerkrachtigere onderneming voor de toekomst. 

Door een volledig overzicht te creëren van de milieu-impact van uw onderneming, biedt u transparantie aan stakeholders, identificeert u emissiehotspots, beoordeelt u prioriteiten voor verbetering en stelt u concrete reductiedoelstellingen op. 

Met zo nauwkeurig mogelijke Scope 3-berekeningen draagt u bij aan betere samenwerking binnen de waardeketen en langdurige duurzaamheidswinst. 

Wilt u meer weten over ondersteuning bij uw emissie-inventarisatie? Bezoek onze Net zero en decarbonisatie pagina voor meer informatie. 

¹ Hadziosmanovic, M., Rahimi, K. and Bhatia, P. (2022) Trends show companies are ready for Scope 3 reporting with US Climate Disclosure Rule, World Resources Institute. Available at: https://www.wri.org/update/trends-show-companies-are-ready-scope-3-reporting-us-climate-disclosure-rule (Accessed: 07 October 2024).